اخبار عمومی
تقریب در فطرت همه انسان‌ها وجود دارد/ امام صدر تقریب را به فرهنگی ماندگار تبدیل کرد
دکتر سهیل اسعد گفت: «امام صدر به شکل عملی سراغ تقریب می‌رود و تحول ایجاد می‌کند و به طور مثال با تبلیغ عملی نشان می‌دهد که اهل کتاب پاک هستند نه با نظر و کلام.»
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، شصت‌و‌ششمین درس‌گفتار ماهانه اندیشه و عمل، ۱۲ آبان ماه با موضوع تقریب به مناسبت هفته وحدت برگزار شد.
سخنران این درس‌گفتار که از صفحه اینستاگرام موسسه پخش می‌شد، دکتر سهیل اسعد بود که با موضوع «یکی مانند همه، بررسی رویکرد تقریبی امام موسی صدر» سخن گفت.
دکتر اسعد سخنان این درس‌گفتار را به ۳ محور تقسیم کرد:
- اصل مسئله تقریب در دین اسلام با الگوی پیامبر اکرم و قرآن کریم
- الگوی امام موسی صدر در باب تقریب
- پیشنهادها و تجربیات و مسائل مربوط به میدان تقریب (از میان تجربیات شخصی)
خلاصه‌ای از سخنان او را در ادامه می‌خوانید:
تقریب مسئلهای فطری است
بحث تقریب اصالتا از فطرت انسان برمی‌خیزد. یعنی مسئلۀ تقریب، مسئلهای فطری است و مسئلۀ وحدت، نزدیک شدن انسان به انسان، تشکیل برادری بشری در جهان و تألیف قلوب را به صورت یک تجربه انسانی فطری می‌توانیم معرفی کنیم.
کسی نیست که به شکل فطری دنبال تفرقه باشد کسی نیست که از طبیعت خودش بخواهد جدا شود، کسی نیست که نخواهد زندگی مسالمت‌آمیز با دیگر افراد بشر داشته باشد.
بنابراین می‌توان گفت که تعریف تقریب یک تعریف فطری است به عنوان یکی از ابعاد فطرت انسانی.
از طرف دیگر به نصوص دینی که مراجعه می‌کنیم، می‌بینیم رسالت خدا و رسالت پیامبران، رسالت توحیدی است. به این معنا که اصل مسئله هدایت مسئلهای انسانی و فراتر از مرزهای جغرافیایی، تاریخی، نژادی، فرهنگی و زبانی است.
یعنی وقتی که ادیان را راه رسیدن به خدا معرفی می‌کنیم، این راه برای تمام بشریت باز و یکسان است. رسالت پیامبران نیز سفید و سیاه ندارد، شرق و غرب ندارد.
امام صدر در باب تقریب دغدغه جدی برای حل بحران‌ها دارد
وقتی با مقالات امام موسی صدر با سخنرانی و درس‌های تفسیر ایشان آشنایی پیدا می‌کنید، متوجه می‌شوید که به غیر از موضع‌گیری دینی در مقام یک رجل دین، به عنوان یک نیاز انسانی نیز به موضوع تقریب نگاه می‌کند.
گاهی شما می‌گوید: تقریب مهم است، توحید صفوف مسلمین مهم است، توحید و تقریب بهتر از تفرقه و اختلاف است، خب این می‌شود یک بحث کلی فلسفی که بگوییم این خوب است یا بد؟ می‌گیم خوب است بله توحید در مقابل اختلاف خوب است، تقریب در مقابل تفرقه خوب است. اما هنوز به یک مسئله که درد واقعی و نیاز واقعی انسانی باشد، نرسیدیم.
در مقابل گاهی از نیاز شروع می‌کنید. امام موسی صدر در حرکت عملی‌اش دغدغه‌دار است. یعنی دغدغۀ جدی برای معالجه بحران‌های انسانی دارد و به سراغ نیازها و ضعف‌ها می‌رود.
به طور مثال در حرکتی که برای شیعیان لبنان شروع کرد، این روش را می‌بینید. نظم دادن به جامعه پراکنده شیعی، تشکیلاتی کار کردن و ایجاد فضای تشکیلاتی برای شیعیان در دولت با تشکیل مجلس اعلای شیعیان و … همه از جمله دغدغه‌هایی بود که از ضعف‌ها و نیازهی جامعه دریافت کرده بود.
او جدا اینکه در سخنرانی‌هایش نظریه پردازی هم می‌کند، شخصیت تقریبی هم دارد. یعنی حرف‌هایش تصنعی و ساختگی نیست و به طور طبیعی در رفتارهایش نیز دیده می‌شود.
امام صدر نزد بستنی فروش مسیحی می‌رود و بستنی می‌خورد و در خاطرات آمده که وقتی وارد روستای مسیحی می‌شد، مسیحی‌ها می‌گفتند عیسای پیامبر آمده است.
هم برای مردم هم برای نخبگان
ویژگی دیگر در شخصیت تقریبی ایشان، ایجاد وحدت به شکل مردمی و در میان صفوف مسلمانان بود نه فقط در فضای نخبگی علما و بزرگان مذاهب.
او تنها شخصیت معاصری است که در کنار فضای نخبگانی سخنرانی در دانشگاها و مقاله نوشتن و سفر و تاسیس مجلس، حرکت مردمی ایجاد می‌کند و آموزش و تربیت را از دانش‌آموزان آغاز می‌کند و ملاقات‌های رسمی و غیر رسمی با اهل تسنن در مسجد و خانه‌ها و مغازه‌ها دارد.
او به شکل عملی سراغ تقریب می‌رود و تحول ایجاد می‌کند و با تبلیغ عملی نشان می‌دهد که اهل کتاب پاک هستند نه با نظر و کلام.
تبدیل ایده تقریب به فرهنگی ماندگار
گاهی می گوییم بنا بر مصالح، ملاقاتی ترتیب دهیم و چند عکس از ما بگیرند و بگوییم کاری برای تقریب کردیم. اما گاهی می‌خواهیم این کار ماندگار و با نگاه به آینده باشد. پس یک فضای آموزشی و تربیتی درست می‌کنیم، مانند مدارسی که امام صدر در جنوب لبنان تاسیس کرد یا فضاهای تشکیلاتی برای محرومین، برای مقاومت بر علیه اسرائیل و … .
با این اقدامات ایده تقریب به عنصری فرهنگی در امت اسلامی تبدیل می‌شود. درواقع برای تقریب فرهنگ‌سازی می‌شود و برای آینده باقی می‌ماند.