حورا صدر، مدیر موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر در یکی از وبینارهای سی و چهارمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی از روشها و تلاشهای امام صدر برای ایجاد وحدت سخن گفت.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی موسسه امام موسی صدر، وبینار «مبانی و چالشهای دینی و معنوی در مواجهه با بلایا و مصائب» یکی از وبینارهای کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی امسال بود که روز سهشنبه، ۱۳ آبان با حضور سخنرانان متعدد برگزار شد.
حورا صدر که یکی از سخنرانان این وبینار بود از جای خالی غاببین در این برنامه، به خصوص غایب بزرگ، امام موسی صدر یاد کرد و گفت: «امروز چقدر به حضور او نیاز داریم که همیشه در چنین گردهماییهایی شرکت میکرد و سخن میگفت و راهکار میداد. او با جدیت بسیار برای وحدت مسلمانان و جهان اسلام تلاش کرده است.»
او در ادامه به مصاحبه امام صدر در سال ۱۹۶۲ با روزنامه الحیاه اشاره کرد که امام نظرش را درباره طوایف مختلف چنین بیان میکند:
«اسلام، بنابر آیۀ کریمۀ «فَاستَبَقوا الخَیراتِ» به ما میآموزد که در سازندگی کشور و بالا بردن سطح زندگیمردم، آن هم در تمامی ابعاد اخلاقی و اجتماعی آن، بدون توجه به تعصبها و روشهای تخریبی و آثار منفی و رنجهایفراوانی که تا کنون بردهایم، با دیگر اقوام و مذاهب به رقابت برخیزیم: «انَّ هذِه اُمَّتُکُم اُمَّهً واحِدَهً و أنَا رَبُّکُم فَاعبُدونِ»
به یاری خدا این شیوه را پیش میگیرم و پیروان همۀ مذاهب را دعوت خواهم کرد تا توانمندیهای خود را در سازندگی و فعالیتهای مثبت به کار گیرند. فرقهای پیشرفت خواهد کرد که آیینش با تحولات زمانه همراه باشد و از راه اجتهاد دینی،راهکارهایی بهتر برای حل مشکلات این روزگار ارائه دهد.» (کتاب ادیان در خدمت انسان / مطلب دین و مشارکت اجتماعی)
حورا صدر همچنین به بیانیه امام در ۱۱ ژوئن ۱۹۶۹ که پس از تشکیل مجلس اعلای شیعیان صار شده، استناد کرد که امام صدر چنین میگوید:
«بیایید اختلافات سنتی را کنار گذاریم و دلگیریهای گذشته را به فراموشی بسپاریم و تمامی گرایشها و حساسیتها و دیدگاههای حزبی و طبقاتی و فرقهای و اقلیمی خود را به زمانی بعد از حل این بحران موکول کنیم.» (کتاب نای و نی / مطلب درد مشترک)
امام صدربرای ایجاد وحدت و گفتوگو با علمای مذاهب بسیار تلاش میکرد
او در ادامه به نامهای که امام صدر برای شیخ حسن خالد، مفتی اهل سنت در نوامبر ۱۹۶۹ مینویسد، اشاره کرد که یکی از مهمترین مواردی است که توجه و تلاش او را برای تحقق وحدت نشان میدهد.
در این نامه میخوانیم:
«در این ایام دشواری که امت اسلامی را نگرانی و اضطراب فراگرفته و در برابر خطرهایی که حال و آیندۀ سراسر این منطقه را دستخوش توفان کرده، بیش از پیش نیاز مبرم مسلمانان به وحدت و یکپارچه کردن صفوف متفرق و هماهنگی و انسجام تلاشهای مختلف آنان نمایان میشود. این امر از آن رو ضروری است که مسلمانان باید در حرکت بهسوی آینده و ترسیم سرنوشت تاریخی و ادای مسئولیتهایشان مسیر خود را بشناسند و به خویشتن اعتماد کنند.
اتحاد کلمه و وحدت نیروها و افزایش توان فقط برای این نیست که این موارد بزرگترین هدفهای دینیاند، یا آنکه وصیت پیامبر عظیمالشأن ماست، بلکه این مسائل با تمامیت زندگی ما و کرامت ما و وجود نسلهای ما مرتبط است و خودْ مسئلهای حیاتی است. این اتحاد کلمه نباید فقط به صورت یک شعار یا جملۀ زیبا جلوهگر شود، بلکه باید در تار و پود اندیشه و احساس ما، در فکر ما، در تپش قلب ما و در راه و روش ما خودنمایی کند. این وحدت رکن اساسی برای آینده است.» (کتاب نای و نی / مطلب در راه وحدت مسلمانان)
مدیر موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر تاکید کرد:
«او هیچ فرصتی را برای دیدار با علمای مسلمان و غیر شیعه از دست نداد. همچنین در کنفرانسهای متعدد به ویژه مجمع البحوث الاسلامیه در مصر و ملتقی الافکر الاسلامی در الجزایر شرکت کرد.
او عضو دائم مجلس دائم مجمع البحوث الاسلامیه در مصر و قاهره نیز بود و چندین سال در همایشهای این مجمع شرکت کرد. در یکی از این همایشها پیشنهادی برای وحدت شعایر دینی مسلمانها مانند اعیاد و مناسبتها و اعمال عبادی و اذان ارائه کرد که در همایش موافقت شد و کمیتهای برای این کار تشکیل داده شد.»
حورا صدر جمله دیگری از امام صدر را یادآور شد که در سال ۱۹۷۳ در مصاحبه با روزنامۀ کویتی صوت الخلیج میگوید:
«کلمۀ «مذهب» به معنای «راه» است، چراکه اسم مکان و مصدر از مادۀ «ذهاب» است. پس مذاهب در اسلام به معنای راههایی برای رسیدن به اسلام، درک ابعاد آن و پرداختن به آیینهای آن و اجتهاد دائمی در طول زمان است. بر این اساس، اوج التزام به مذهب این است که بُعد واقعیاش را به آن بدهیم و در آن زیادهروی نکنیم. پس هدفْ اسلام است و مذهب فقط وسیله و راه است و مسلمانِ پایبند نمیتواند هدف را فدای راه کند.» (کتاب ادیان در خدمت انسان / مطلب اسلام و مخاطب معاصر)
او همچنین تاکید کرد که دعوت امام به وحدت و توحید در حد وحدت بین مذاهب نبود، بلکه به همزیستی با ادیان و گفتوگو با ادیان نیز توجه داشت. حورا صدر افزود:
«او تنها کسی بود که موعظه روزه را در کلیسای کاتولیک بیان کرد و گفت: ادیان یکى بودند، زیرا در خدمتِ هدفى واحد بودند: دعوت به سوى خدا و خدمتِ انسان. و این دو نمودهاى حقیقتى یگانهاند.» (کتاب ادیان در خدمت انسان / مطلب ادیان در خدمت انسان)
کاش برای آزادی او بیشتر تلاش کنیم
مدیر موسسه امام موسی صدر در تهران در پایان سخنانش یادآور شد که کاش امام صدر امروز با ما بود و در این همایش شرکت میکرد و ما را برای گذشتن از سختیها کمک میکرد. او که از هر تهدیدی و فرصتی برای وحدت و کار مشترک در کنار هم بهره میبرد.
حورا صدر همچنین گفت:
«کاش برای آزادی او و بازگشت به موطنش تلاش میکردیم. از شما بزرگان و علمای امت اسلامی درخواست میکنم که قدم بردارید و هر کاری در توان دارید برای آزادی و بازگشت امام صدر انجام دهید.»