بخشی از سخنان دکتر طباطبایی درباره منع پیگیری پرونده ربودن امام صدر در فروردین ۵۹
چرا با سفر کمیته دولت موقت به لیبی مخالفت شد؟

مرحوم دکتر صادق طباطبایی در بیست و ششمین سالگرد ربودن امام موسی صدر در سخنانی به علت منع سفر کمیته تحقیق در سال ۱۳۵۹ برای پیگیری مسئله ربودن امام صدر پرداخته است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ایران و لیبی بر اساس بند هفدهم «مقاوله نامه تجدید روابط ایران و لیبی»، توافق کرده بودند کمیته‌ای برای پیگیری ربودن امام صدر در دولت موقت تشکیل شود. این کمیته به ریاست دکتر صادق طباطبایی تشکیل شد اما مخالفت برخی شخصیت‌ها موجب شد که به مرحله اقدام نرسد.

۲۵ فروردین ۱۳۵۹ از سفر کمیته تحقیق به لیبی جلوگیری شد، چرا که مخالفان بر این عقیده بودند که سفر این کمیته در این زمان و طرح موضوع امام باعث تخریب روابط ۲ کشور می‌شود و در نهایت به نفع آمریکاست.

مرحوم دکتر طباطبایی، در مراسمی که جنبش امل برای بیست و ششمین سالگرد ربودن امام موسی صدر برگزار کرده بود در سخنانی از علت منع سفر کمیته تحقیق برای حاضران گفت. بخشی از سخنرانی او را که شهریور ۱۳۸۴ در هتل انقلاب تهران برگزار شده بود، در ادامه می‌خوانید:

«می‌دانید که در زمان گذشته و قبل از انقلاب، روابط ایران و لیبی قطع شده بود، بعد از انقلاب تلاش‌هایی صورت گرفت که روابط دیپلماتیک مجددا برقرار شود. یکی از بندهای مقاوله‌ نامۀ تجدید روابط ایران و لیبی، تشکیل کمیتۀ تحقیق برای پیگیری و روشن کردن مسئلۀ امام موسی صدر بود. در چهارچوب این موافقت‌نامه کمیته‌ای در ایران تشکیل شد. این کمیته مجموعۀ اطلاعات، اسناد و مدارکی را که چه در ایران و چه در لبنان تهیه شده بود، از طرف مقامات قضایی و دیپلماسی و اطلاعاتی لبنان و مقامات ایتالیایی، و کمیسیونی مرکب از نمایندگان دادستانی ایتالیا و قاضی که دوبار حکم را صادر کره بود، جمع آوری کرده بود و اعضا کمیته نیز شامل نمایندگان رئیس جمهور لبنان، سازمان أمل، شیعیان لبنان، وکیل خانوادۀ امام موسی صدر و از ایران هم نمایندۀ وزیر دادگستری، دو وکیل برجسته و سه وکیل بین المللی بودند. این کمیسیون مقدمات سفر را در یک کمیسیونی در نخست وزیری که من ریاست آن را عهده دار بودم، آماده کرد.

شبی که قرار بود این گروه به لیبی سفر کند، غروبِ آن روز، اطلاع داده شد که دولت لیبی از پذیرفتن کمیسیون امتناع می‌کند و گفته است که کمیسیون را نمی‌پذیرد. وقتی تذکر داده شد که این موضوع در بند هفدهم مقاوله نامۀ تجدید روابط دیپلماسی دو کشور است، گفته شد که جناب معمر خان گفته‌اند، اسم این کمیسیون، کمیسیون تحقیق است، اما وقتی این کمیسیونِ تحقیق قبل از تحقیق نظر خودش را اعلام و ابراز کرده دیگر تحقیق معنا ندارد و برای چی به این سفر بیاید.

این بهانه اشاره‌ای بود به مصاحبه‌ای که من سه یا چهار هفته قبل از این تاریخ طی سفری در لبنان اعلام کرده بودم که آنچه بر سر آقای صدر آمده است در لیبی است و دولت لیبی و شخص معمر قذافی مسئول این کار است. همچنین جمله‌ای هم اظهار کرده بودم که ملتی که می‌توانند طاغوت کبیر را به زانو درآورند، می‌توانند از عقید صغیر هم انتقام بگیرند. عقید یعنی سرهنگ؛ سرهنگ قذافی. این موضوع بازی با کلمه بود. مبارزۀ موفقیت‌آمیز با طاغوت کبیر، طبعاً این عقید صغیر را هم می‌تواند تکلیفش را روشن کند.

وقتی معلوم شد که بهانه، این اظهارات من است بلافاصله اعلام کردم که نه تنها از ریاست این کمیسیون، بلکه از عضویت آن هم استعفا می‌دهم، تا کمیسیون تحقیقش را آغاز کند. در این زمان به‌جای آنکه پاسخ از لیبی بیاید که آره یا نه، یکی از مراجع عالیقدر شبانه خودش را به تهران و به دفتر امام رساند و به خدمت امام رفت و گفت: ما الان برای اتحاد جوامع اسلامی تلاش می‌کنیم، ما کشوری هستیم که این همه دشمن داریم؛ از یک طرف جبهۀ شرق و از یک طرف جبهۀ غرب، ما یک دوست در دنیا بیشتر نداریم و آن جناب معمر قذافی است. من خبر دارم که به ما کمک می‌کند و … و الان وقت این نیست که ما بخواهیم به این مسائل بپردازیم.

روز بعد در یکی از روزنامه‌های مدعی انقلاب در تهران این تیتر را گذاشتند که : مصلحت صدر یا مصلحت انقلاب، کدام‌یک در صدرند؟

بعد از صحبت این مرجع عالیقدر با امام (خمینی)، ایشان من را خواستند و خیلی صمیمانه و خصوصی گفتند که به عقیدۀ من شما برای مدتی این مسئله را مسکوت بگذارید تا این آب و تاب‌ها بخوابد؛ این افراد، اشارۀ ایشان به تعدادی از افراد بود که حول و حوش مقامات لیبیایی بودند و آدم‌های سالمی نیستند. به عبارت دیگر مخالفت اینها ریشۀ اعتقادی ندارد ، ریشۀ اقتصادی و انتفاعی دارد. بهرحال مسئله در آن حد متوقف شد.»

فیلم این بخش از سخنان دکتر طباطبایی در کانال آپارات موسسه به نشانی زیر منتشر شده است:

https://www.aparat.com/v/1Kea7

یادآور می‌شود کتاب آدم‌ربایی در لیبی نیز گزارشِ مختصری از قضیه ربودن امام موسی صدر و اقدامات صورت گرفته در این باره است.

https://imamsadr.ir/product/%d8%a2%d8%af%d9%85%e2%80%8c%d8%b1%d8%a8%d8%a7%db%8c%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d9%84%db%8c%d8%a8%db%8c/