سخنرانان آیین رونمایی از مجموعه ۱۲ جلدی «گام به گام با امام» از ضرورت انتشار و پژوهش درباره آن سخن گفتند.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، آیین رونمایی از مجموعه ۱۲ جلدی «گام به گام با امام» یکشنبه ششم اسفند با حضور و سخنرانی دکتر سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، دکتر اشرفالسادات بروجردی، رئیس کتابخانه ملی، دکتر علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی، مهدی فیروزان، مدیرعامل موسسه شهرکتاب، حورا صدر، رئیس موسسه فرهنگی و پژوهشی امام موسی صدر، موسی اسوار، عضو فرهنگستان زبان و سرپرست تیم ترجمه و تدوین مجموعه «گام به گام با امام موسی صدر» آیتالله احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری در تالار قلم کتابخانه ملی برگزار شد.
یافتن راز موفقیت امام صدر با مطالعه «گام به گام با امام»
سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این آیین گفت: اینکه چگونه امام موسی صدر پس از رفتن به لبنان در زمان کوتاهی به مرجع لبنان تبدیل شد، نکته بسیار مهمی است. اینکه فردی به یک محیط غریبه آمده اما در فاصله کوتاهی چنین مرجعیتی پیدا میکند سوال قابل توجهی است.
وی افزود: پرسش من از نقطه نظرهای سیاسی، اجتماعی و تربیتی بسیار مهم است. امام فرصت چندانی برای ارتباط مستقیم با لبنانها و محیط لبنان را نداشت اما کمتر از چند سال به مرجعی اجتماعی در لبنان و بیرون از لبنان در جهان اسلام تبدیل شد. این پرسش پژوهش میطلبد. این موسوعه که به همت مؤسسه امام موسی صدر، امروز ترجمه فارسیاش رونمایی میشود و بخش عربیاش سالها قبل منتشر شده بود، میتواند کمک مهمی برای یافتن پاسخ این سوال باشد. (متن کامل سخنرانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نشانی در دسترس است.)
دعوت اندیشمندان به پژوهش درباره منظومه فکری امام موسی صدر
حورا صدر، مدیر موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر نیز در این مراسم درباره روند آمادهسازی این مجموعه گفت: جلسه امروز ما برای رونمایی از نتیجه یک دهه تلاش مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر است. تلاشی که علیرغم تنگناها و امکانات محدود به همت همکاران سخت کوش و باوفای امام به ثمر رسیده است. تلاش بیش از ۵۰ نفر از اندیشمندان، مترجمان، ویراستاران، طراحان و مدیران و متخصصان عرصه ترجمه و تالیف و چاپ و نشر کتاب که نامشان در شناسنامه کتاب درج شده است؛ و هستند یاران و همراهانی که در این اثر سهیم بودهاند ولی نامشان در هیچ جای کتاب نیامده است.
صدر ادامه داد: «گام به گام با امام» ترجمه مجموعه ۱۲ جلدی عربی «مسیرهالامام السید موسی صدر» است که به همت جنبش امل جمع آوری و تدوین شده و در سال ۲۰۰۰ رنگ انتشار به خود دیده است. این مجموعه در سال ۲۰۱۴ با افزودن مطالب تازه یافته و ویرایش جدید تجدید چاپ شد. مجموعه فارسی که امروز رونمایی می کنیم ترجمه ویراست دوم مجموعه عربی است با این تفاوت که سخنرانیها و مصاحبههای فارسی امام را نیز دربر دارد.
حورا صدر در ادامه پژوهشگران را دعوت به تحقیق بر مجموعه «گام به گام با امام» کرد و گفت: با انتشار گام به گام با امام یکی از اهداف مهم مؤسسه تحقق یافته و مجموعه اندیشه و عمل امام در اختیار مخاطب فارسی قرار گرفته است و اینک منابع معتبر پژوهش و مطالعه برای محققان و دانشمندان و دغدغه داران عرصه دین و سیاست و اقتصاد و تاریخ و جامعه عرضه شده است. از مدرسان گرانقدر حوزههای علمیه و استاید گرامی دانشگاهها و مدیران مراکز تحقیقاتی و انجمنهای علمی دعوت میکنم تا پژوهشگران و دانشجویان را به تحقیق درباره سیره و اندیشه و اقدامات امام صدر تشویق کنند و پایاننامهها و رسالههای خود را به شخصیت و اندیشه او اختصاص دهند. اگر بر تحقیق و پژوهش تاکید میکنم از باب مقدس کردن شخصیت امام صدر و شخصیت پرستی نیست بلکه از باب بهره گرفتن از تجربه مدیریتی موفق در دورهای پر التهاب و بحرانی در دهههای شصت و هفتاد میلادی در تاریخ لبنان و منطقه است. (متن کامل سخنرانی حورا صدر را در این نشانی مطالعه کنید.)
«گام به گام با امام»، منشور حکمرانی ما
علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز در این مراسم گفت: ما پس از پیروزی انقلاب اسلامی در عمل به آیه شریفه أَشِدّاءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم، به أَشِدّاءُ عَلَى الکُفّارِ به خوبی عمل کردهایم، اما آیا رُحَماءُ بَینَهُم را نیز مدنظر قرار داشتهایم؟ امام موسی صدر هر دوی این مفاهیم را در خود داشت. امیدوارم موسوعه «گام به گام با امام» تبدیل به منشور انقلاب اسلامی و همچنین زیرساختی برای حکمرانی ما شود. ما اگر میخواهیم اهداف و مفاهیم انقلاب خود را به سایر جهان نیز صادر کنیم باید راه و روش حاکم شدن بر دلها را بیاموزیم و راه رسیدن به این نکته از مجموعه «گام به گام با امام» میگذرد. (متن کامل سخنرانی علی اکبر صالحی از این نشانی در دسترس است.)
ضرورت جمعآوری آثار امام موسی صدر
مهدی فیروزان نیز در سخنرانی خود در این رونمایی بر ضرورت جمعآوری آثار امام موسی صدر تاکید کرد: آثار امام صدر از دو حیث باید جمعآوری میشد. نخست اینکه آثار در ایران، کشورهای عربی و کشورهای اروپایی پراکنده بود. نامهها، مصاحبههای مطبوعاتی و تلویزیونی و همچنین گفتارها و سخنرانیهایی که خبر از منظومهای فکری و مجموعه مدیریتی میداد. در کنار هم قرار گرفتن همه آنها تصویر مبانی اندیشهای اعمالِ امام صدر را ترسیم میکرد.
فیروزان ادامه داد: دومین نکتهای که جمعآوری آثار امام صدر را ضروری میکرد، این بود که او فرصت نظریهپردازی و تئوریپردازی نداشت تا بر اساس آن نظریه اقداماتی را شکل دهد و همیشه اقدام پیش از نظریه شکل گرفته است. کسی که منظومهای ذهنی دارد و مجموعهای از طرحهای اصلاحی در ذهنش است فرصت نوشتن ندارد، اما فرصت عمل کردن دارد. از این رو ضروری است که امروز محققان ما مهندسی معکوس کنند و از عمل به نظریه برسند. از این راه به فتاوایی میتوان رسید که جوهرهاش توجه به انسان است.
فیروزان همچنین درباره روند ترجمه مجموعه توضیح داد و گفت: با تاسیس کمیتهای در مؤسسه، ترجمه و ویرایش به صورت کارگاهی آغاز شد که استاد موسی اسوار این کمیته را تشکیل داد. یکی از مهمترین مشکلات این ترجمه این بود که بیانات امام به صورت شفاهی و همچنین به لهجه لبنانی ایراد شده بود. اگر آقای اسوار نبودند قطعا این کتاب به نتیجه نمیرسید. (گزارش سخنرانی مهدی فیروزان را در این نشانی مطالعه کنید.)
دایرهالمعارفی برای شناخت شخصیتی تاریخساز
آیتالله احمد مبلغی نیز در سخنرانی خود در این نشست اشاره کرد: عنوان زیبای «گام به گام با امام» نشان دهنده آن است که ما در این دایرهالمعارف لحظه به لحظه با شخصیت بزرگ و تاریخساز امام موسی صدر ارتباط خواهیم داشت. مطالعه این دایرهالمعارف روح نشاط و شادابی را در انسان بیدار میکند. همچنین مطالعه آن مخاطب را با زوایای گسترده و نگاه عمیق امام صدر و همچنین وجود ناصح، دلسوز، عالم، جهانشناس، آیندهشناس و دیگر صفات برجسته او آشنا میسازد. (متن کامل سخنان آیتالله مبلغی را در اینجا مطالعه کنید.)
توجه به آشنایی نسل جوان با اندیشه امام صدر
موسی اسوار سرپرست تیم مترجمان و ویراستاران «گام به گام با امام» نیز در سخنرانی خود توضیحات کاملی درباره چگونگی روند آمادهسازی این مجموعه و چالشهای پیشروی ترجمه آن به حاضران ارائه کرد. وی در بخش از سخنان خود گفت: این مجموعه به تنهایی خود یک دانشنامه است. پس از انقلاب مؤسسات بسیاری برای تولید دایرهالمعارفها تاسیس شدند و تجربههای خوبی هم در این حوزه انجام شده است؛ اما دانشنامه به مفهوم علمی سبک و سیاق و همچنین شکل و شمایل خاصی دارد و مقالات، ضرورتها و ایجابهایش خاص است. دانشنامه «گام به گام با امام» با دیگر دانشنامهها تفاوت دارد.
وی افزود: این دانشنامه شامل مفاهیم و سرفصلهای متعددی است. گفتارهای متعدد سیاسی و اقتصادی، رهنمودها و شئون مختلف از اندیشههای امام صدر در این دانشنامه متجلی شده و هرکدام نثر خاص خود را اقتضا میکند. به همین دلیل نیز ضرورتها و بایستههای خاص خود را دارد. نخستین کار ما یکدست کردن برابرهای فارسی برای اصطلاحات مختلف عربی در حوزههای گوناگون فکری بود.
این مترجم همچنین درباره چالشهای پیشروی ترجمه «گام به گام با امام» گفت: یکی از چالش ما، ناآگاهی از زبان شکسته عربی و واژگان خاص آن است. بسیاری از صحبتهای امام صدر به زبان محلی است و گاهی تعلیق هم بهوجود میآید. گاهی ضربالمثلی بیان شده و حرف تمام میشود. این را حاضران آن جمع که عرب زبان بودند، متوجه میشدند، اما ما چگونه میتوانیم آن را به فارسی برگردانیم؟ چالش دیگر ما ناآگاهی از ژورنالیسم سیاسی است. منظورم از ژورنالیسم صرفا خبر نیست. تحلیل سیاسی را ترجمه کردن و زبان درست را برای آن اتخاذ کردن بسیار دشوار است. (متن کامل سخنان موسی اسوار را از این لینک مطالعه کنید.)