گفت و و با ملیحه صدر، مدیر مرکز اسیل به مناسبت روز جهانی افراد داری معلولیت
فرهنگ سازی به اندازه خدمات درمانی اهمیت دارد

۱۳ آذر روز بین المللی حمایت از افراد داری معلولیت است. به این مناسبت گفت و گویی با ملیحه صدر، مؤسسه و مدیر مرکز اسیل (مرکز مداخله زودهنگام کودکان دارای ویژگی های خاص) درباره این مرکز، اهداف و برنامه هایش داشتیم.

در ابتدا، درمورد این روز و این نامگذاری اطلاعاتی دارید؟

در سال ۲۰۰۶ سازمان ملل این نام گذاری را انجام داد و کنوانسیونی تصویب شد. مهمترین تغییری که این نامگذاری ایجاد کرد، این است که معلولیت را از مسئله ای پزشکی و فردی، به موضوعی با ریشه اجتماعی تبدیل کرد و تعریف این مقوله و نگاه به آن را تغییر داد.

این مناسبت چه تغییرات عملی ایجاد کرده است؟

مهم ترین آن اینکه قوانین نسبت به افراد داری معلولیت تبعیض آمیز نباشد، خدمات اجتماعی در دسترس این افراد باشد، آموزش فراگیر وجود داشته باشد و دولت ها موظفند خدمات توانبخشی و شرایط اشتغال و استقلال و زندگی را برای این افراد فراهم کنند.

فعالیت های شما در مرکز اسیل بر اساس این کنوانسیون است؟

مرکز اسیل که در سال ۲۰۱۱ تأسیس شده است، از همان ابتدا، در برنامه هایش ملاحظاتی را لحاظ کرده است که در این کنوانسیون هم آمده است. از جمله اینکه ماده ۲۶ کنوانسیون بر مداخله زودهنگام تأکید می کند، اسیل نیز اساسا برای پوشش خلأ زمانی که در رسیدگی به کودکان دارای معلولیت وجود داشت تأسیس شده است. به طور کلی سال های اول زندگی این کودکان از دست می رود. جامعه هدف اسیل، دقیقا کودکان زیر سه سال هستند.
علاوه بر آن، ماده ۲۳ کنوانسیون بر حمایت از خانواده، ارزیابی تخصصی وضعیت کودک و خانواده تأکید می کند. این موارد از ابتدا در برنامه های اسیل وجود داشته و به طور مرتب انجام می شود. ما کارشناسانی مختص این کار داریم.

می توانم به مواد ۸ و ۹ هم اشاره کنم؛ در ماده ۸ به آگاهی سازی و ایجاد ارتباط با سایر مؤسسات اشاره شده است. در اسیل بخش اطلاع رسانی و تبلیغات از ابتدا مورد توجه قرار گرفته است. همچنین ما با سایر مؤسسات ارتباط داریم و بسیاری از مراجعان را در صورت لزوم، به سایر مراکز ارجاع می دهیم. چرا که به این جمع بندی رسیده ایم که برای ارائه خدمات بهتر باید این زنجیره ارتباطی وجود داشته باشد.
ماده ۹ کنوانسیون نیز در مورد دسترس بودن خدمات است؛ فعالیتی که از ابتدا شکل اصلی خدمات دهی ما بوده است و در قالب خدمات مختلف، همواره در کنار خانواده ها هستیم.

برنامه و هدف بلندمدتی برای اسیل طراحی شده است؟

ما اخیرا برنامه ای برای ۲۰۳۰ اهدافمان را نوشتیم و تعیین کردیم. هدفمان بیشتر جامعه و به اشتراک گذاشتن تجربیاتمان با سایر مراکز مشابه و مراکز آموزشی مانند مهدکودک هاست. قبلا هدفمان این بود که خودمان مهدکودکی تأسیس کنیم الان هدفمان توانمند کردن سایر مهدکودک هاست. اخیرا با وزارت بهداشت تفاهمنامه ای امضا کردیم که پروژه مستقل جدیدی است.

در حوزه فرهنگ سازی چقدر برنامه دارید؟

در این زمینه چند مدل فعالیت می کنیم: اول، ما از مراکز آموزشی و دانشگاه های مختلف کارآموز می پذیریم که بسیاری از این افراد، بعدا به عنوان همکار جذب مرکز می شوند. این افراد، جدا از این همکاری، معرف نگاه و روش کار ما در محیط اطراف خودشان هستند.

دوم، برنامه ها و فعالیت هایمان است که در همه آنها، نگاه و روش خاص اسیل، حتما منعکس می شود. همیشه این نگاه را مدنظر داریم که به مردم این پیام را برسانیم که با نگاه و اهدافی نو و متفاوت نیز می شود کار کرد.

سوم از طریق شبکه های اجتماعی که به طور مرتب تولید محتوا صورت می گیرد و تلاش می کنیم محتواهای کاربردی و علمی داشته باشیم.

در همین زمینه، از دو سه سال قبل برنامه ای را آغاز کردیم که الان فاز دوم آن در حال آغاز است، که به مدارس و مهدهای کودک رسیدگی کنیم تا توانمند شوند و بدانند در صورت مواجه با نوزادی که مشکل دارد، به مرکز مناسب ارجاع داده شود تا زمان طلایی توانبخشی از دست نرود.