اخبار، اخبار انتشارات، اخبار عمومی
گزارش رونمایی از کتاب «میریام» خاطرات رباب صدر
کتابی سهل و ممتنع دربارهٔ امید
به گزارش مؤسسهٔ فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر مراسم رونمایی از کتاب میریام، خاطرات رباب صدر، خواهر امام موسی صدر، رهبر ایرانی شیعیان لبنان به میزبانی مدرسه صبح رویش و با حضور جمعی از علاقه‌مندان و همچنین چند تن از فارغ‌التحصیلان مؤسسات خیریه و اجتماعی امام موسی صدر که اکنون در دانشگاه‌های ایران در حال تحصیل هستند و انسیه خزعلی، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده عصر روز ۱۳ تیرماه ۱۴۰۳ برگزار شد. کتاب میریام، هفتمین جلد از مجموعهٔ تاریخ شفاهی انتشارات مؤسسهٔ امام موسی صدر و خاطرات خانم رباب صدر است؛ زنی که در کنار برادر خود، در گوشه‌ای از خاورمیانه تلاش کرد تا برای جامعه و فرزندان آن فردایی بهتر و روشن‌تر رقم بزند.
این مراسم با تلاوت سوره مبارکهٔ ماعون از سوی یکی از دانش‌آموزان مدرسه صبح رویش آغاز شد. سورهٔ ماعون پرتکرارترین سورهٔ قرآن در گفتار امام موسی صدر است و وی آن را نمادی از لزوم اهتمام به وضعیت بی‌پناهان تفسیر می‌کند. مراسم سپس با اشاره به نقش پیشرو امام موسی صدر در ارتقای اجتماعی و الگو گرفتن مدرسه صبح رویش از این مؤسسات ادامه یافت.
سپس کلیپی از مدرسه صبح رویش و فعالیت‌های آن پخش شد که در آن فعالیت‌های مختلف این مدرسه به‌ویژه آموزش در حوزه حرفه‌آموزی، فعالیت‌های مختلف دانش‌آموزان و ارائه خدمات مشاوره و روانشناسی به شکلی بدیع و نوآورانه به تصویر کشیده شده بود.
در ادامه محمدحسن داودی، مدیر مدارس صبح رویش پس از خیر مقدم به حضار گفت: یکی از مهمترین افرادی که شکل‌گیری نگاه تربیتی صبح رویش مدیون اوست، امام موسی صدر است و بنیانگذاران صبح رویش از ایده‌های وی الهام گرفته‌اند. وی افزود: ما معتقدیم حق دانش‌آموزان صبح رویش از زندگی بیش از این‌هاست و برای دانش‌آموزانی که تلخی محیط و جامعه را تجربه کرده‌اند، صبح رویش یک سکوی پرتاب و آغوشی گرم و مهربان است. صبح رویش مکانی است که دانش‌آموزان مهارت کسب می‌کنند تا ارتباط مناسبی با جامعه برقرار کنند. در این مدرسه سخنی از خیریه و موارد مشابه نیست بلکه پیش از هر چیز عزت نفس و کرامت کودکان برای ما اهمیت دارد و ما این امر را از امام موسی صدر آموخته‌ایم. در صبح رویش علاوه بر مهارت‌آموزی، ما کارگاه کنترل خشم برای دانش‌آموزان نیز داریم.
داودی افزود برخی از دانش‌آموزانی که ما میزبان آن‌ها هستیم تا سن ورود به مدرسه تجربهٔ در آغوش گرفته شدن را ندارند. این یک نمونه است که نشان می‌دهد وضعیت خانوادگی بچه‌ها بسیار بغرنج است و بر خلاف مدارس دیگر، اگر ما خطایی در حق این بچه‌ها مرتکب شویم، خانواده‌ای وجود ندارد که حقشان را از ما مطالبه کند. در واقع در این مدرسه، خانوادهٔ دانش‌آموزان به جای آن‌که یکی از عوامل اصلاح وضعیت باشند، یکی از عوامل آسیب‌زا هستند. برخی از کودکان ما امروز به خاطر اعتیاد والدین، گرفتار خشونت خانگی هستند یعنی مدرسه سالم‌ترین و باثبات‌ترین محیطی است که در آن حضور دارند.
مدیر مدارس صبح رویش افزود این مدارس در منطقه‌ای فعالیت می‌کند که ۸۰٪ کودکانش وارد جرم می‌شوند و متأسفانه این آمار در حال افزایش است و ما با آموزش مهارت‌های خودشناسی، کنترل خشم و گفت‌وگو به این بچه‌ها در حال تلاش برای شکستن این چرخه هستیم. داودی افزود ما به صورت پیوسته پذیرای بازدیدکنندگان از مجموعه‌هایمان هستیم و هر زمان تشریف حتی بدون هماهنگی تشریف بیاورید آمادگی داریم تا فعالیت‌هایمان را به شما معرفی کنیم.
در ادامه حمید قزوینی، کارشناس تاریخ شفاهی که کتاب میریام محصول ده‌ها ساعت مصاحبه وی با رباب صدر در طول ۶ سال است از دشواری‌ها و چالش‌های این حوزه از تاریخ‌نگاری گفت. قزوینی مصاحبه با خانم رباب صدر را سهل و ممتنع نامید و گفت مصاحبه با خانم صدر از این جهت سهل است که وی هیچ محدودیتی در این مصاحبه‌ها برای مصاحبه‌گر قائل نمی‌شود اما از جهتی این کار ممتنع است زیرا پیدا کردن قطعات تاریخی از گوشه‌گوشهٔ حافظهٔ خانم صدر کار آسانی نیست به همین‌جهت من گمان می‌کن ممکن است به اندازهٔ حجم همین کتاب بتوانیم مصاحبه‌های دیگری به صورت غیر تکراری از خانم صدر بگیریم. قزوینی افزود تجربهٔ امام موسی صدر در لبنان، تاباندن نور امید به زندگی محرومانی بود که به زندگی و ضعف خود زیر یوغ فئودالیسم سیاسی خو کرده بودند اما امام صدر آمد و به آنان امید داد و به کمک خودشان سطح زندگی اجتماعی آنان را ارتقا بخشید.
سپس گروهی از دانش‌آموزان مدرسه صبح رویش به اجرای سرود پرداختند و نوبت به گفت‌وگوی رباب صدر و محمدحسن داودی دربارهٔ نسبت مدرسهٔ صبح رویش و مؤسسات امام موسی صدر رسید.
صدر در آغاز با تشکر از کلیپ‌های معرفی صبح رویش گفت این کلیپ‌ها مرا به لبنان و مؤسسات خودمان بازگرداند. مدیر مؤسسات خیریه و اجتماعی امام صدر افزود: اشاره شد که شما برای ۱۲۰۰ دانش‌آموز ۷۰۰ نفر کادر دارید که ۵۰۰ نفرشان داوطلب هستند و من می‌خواهم تأکید کنم که این خیلی مهم است که همکاران چنین مجموعه‌هایی چه کسانی هستند.
رباب صدر سپس به کتاب «میریام» پرداخت و گفت: من ابتدا قصد نداشتم خاطراتم را بگویم اما کسی به من تذکر داد ممکن است یک بیماری ساده شما را از بازگو کردن بخش مهمی از تاریخ ناتوان کند و من ترسیدم و احساس کردم باید این امانتی را که در سینه دارم بازگو کنم.
صدر تأکید کرد: راهی را که ما اکنون می‌رویم، امام موسی صدر نقشه‌اش را ترسیم کرده است. مدارس دخترانهٔ ما ویژه فقرا و یتیمان است و نخستین مرحله پس از درخواست ثبت نام این است که ما به خانهٔ این بچه‌ها می‌رویم و گزارش می‌نویسیم و جزئیات را متخصصان بررسی می‌کنند و همین گزارش می‌شود سنگ بنای مراحل و تعامل‌های بعدی با خویشان کودک از جمله جلسات ماهانه‌ای که ما با پدر و مادرها داریم. صدر افزود تلاش شده است تا بهترین امکانات برای این ایتام فراهم شود و به بهترین شیوه پرورش یابند. ما بحمدالله در این راه چنان موفق شدیم که افراد ثروتمند آمدند و به ما اصرار کردند کودکانشان را در مؤسسات ثبت نام کنیم و ما پس از چند سال مقاومت امروز ۱۰٪ از دانش‌آموزانمان از بچه‌های ثروتمند هستند اما شما در محیط درسی هیچ تفاوتی میان دانش‌آموزان ثروتمند و دانش‌آموزان فقیر و یتیم نمی‌بینید و هر دو از خدمات آموزشی بسیار بالایی برخوردارند.
داودی، مدیر مدارس صبح رویش در پاسخ به سؤال مجری دربارهٔ شیوهٔ جذب و اعتمادسازی دانش‌آموزان این مدرسه گفت: ما تنها برای نخستین سال تحصیلی‌مان بچه‌ها را جذب کردیم. بعد از آن بچه‌ها یکدیگر را در محیط‌های کاری‌شان به مدرسه دعوت می‌کنند و حتی زمانی که از حمایت پدر و مادر برای تحصیل برخوردار نیستند، خودشان برنامه‌هایشان را طوری تنظیم می‌کنند که بتوانند به‌موقع در مدرسه حضور داشته باشند. داودی افزود این سال‌ها آن‌قدر درخواست ما برای ثبت‌نام بالا بوده که ناچار شده‌ایم شیفت عصر راه‌اندازی کنیم و هنوز هم درخواست مازاد داریم.
همچنین انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، با حضور در این مراسم در رونمایی از کتاب «میریام» شرکت کرد و با اشاره به حدیثی از امام رضا(ع) گفت بهترین زندگی متعلق به کسی است که زندگی دیگران در زندگی او بهبود یابد. او نگاه انسانی و همدلی و همفکری ایجادشده در این مدارس را قابل تقدیر دانست و از اینکه در این مدارس به صورت ویژه به مسائل دختران پرداخته می‌شود تشکر کرد. وی در انتها از خیرین درخواست کردند به انجمن «زنان برای زنان» ملحق شده و در اقدامات این انجمن برای فرزندان زنان زندانی همکاری کنند.
گفتنی است ۲۰٪ از فروش کتاب «میریام» در حاشیهٔ این مراسم به مدرسهٔ صبح رویش اختصاص یافت.
سیده رباب صدر، فرزند آیت الله سید صدرالدین صدر، یکی از زعمای سه‌گانهٔ حوزهٔ علمیهٔ قم پس از آیت الله حائری یزدی، و خواهر امام موسی صدر رهبر شیعیان لبنان در سال ۱۳۲۳ در قم متولد شد. خاندان صدر از خاندان‌های علمی معروف ایران، عراق و لبنان در دو قرن اخیر هستند. رباب صدر در سال ۱۳۴۱ به دعوت برادرش امام سید موسی صدر به لبنان رفت و مدتی بعد با سید حسین شرف‌الدین، نوه آیت‌الله سید عبدالحسین شرف‌الدین رهبر فقید شیعیان لبنان ازدواج کرد و در همان جا اقامت گزید. پس از ربودن امام موسی صدر در ۹ شهریور ۱۳۵۷ به دست معمر قذافی، مسئولیت اداره مؤسسات امام صدر عملاً بر دوش او قرار گرفت و در پی تحقق اهداف امام صدر به ارائه خدمات اجتماعی در جنوب لبنان و بیروت همت گماشت. این مراکز در زمینه‌های آموزشی، اجتماعی، بهداشتی فعالیت می‌کنند. مؤسسات امام موسی صدر جمعیتی غیر دولتی است که برای تحقق عدالت و جامعه‌ای خالی از جهل و فقر و بیماری می‌کوشد.
مجموعه تاریخ شفاهی