آیتالله حسینی بوشهری در آیین رونمایی از پایگاه تخصصی بازنمایی آثار امام موسی صدر گفت: «این پایگاه زمینهای برای نوشتن کتابها و تحقیقاتی درباره امام صدر در عرصههای مختلف خواهد شد. به علت آنکه تمام گفتارهای ایشان در این پایگاه قابل دسترسی است، پژوهشگران میتوانند با دستمایه قرار دادن آن در عرصههای مختلف، موجب نشاط علمی حوزه شوند.»
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، آیین رونمایی از پایگاه تخصصی بازنمایی آثار امام موسی صدر، پیش از ظهر چهارشنبه دهم مهرماه ۱۳۹۸ با حضور و سخنرانی آیتالله سید هاشم حسینی بوشهری، دبیر شورای عالی حوزههای علمیه؛ حورا صدر، مدیر موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر؛ حجت الاسلام و المسلمین دکتر نجف لکزایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و حجتالاسلام والمسلمین سیدتقی واردی، مدیر پروژه بازنمایی آثار امام موسی صدر، در سالن همایشهای پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در قم برگزار شد. بخش اول این گزارش را در ادامه میخوانید. (مطالعه بخش دوم)
چرا امام موسی صدر شحصیتی ماندگار است؟
آیتالله حسینی بوشهری در این مراسم با اشاره به اینکه سخن گفتن درباره شخصیتی در تراز امام موسی صدر بسیار سخت و دشوار است، گفت: چه میشود که انسانهایی از میان ما به شخصیتهایی بدل میشوند که تاریخ هرگز آنها را فراموش نمیکند و عملکرد و گفتارهای آنها معیاری برای دیگران در طول تاریخ است. چه ویژگیهایی در این اشخاص وجود دارد؟ این چهرهها سه عنصر اساسی دارند و همین باعث شد تا سید موسی صدر به امام موسی صدر تبدیل شود که یادش نه تنها در میان شیعیان، مسلمانان و موحدان عالم بلکه در میان همه انسانها بدرخشد.
وی افزود: نخستین ویژگی تعالی و قداست هدف است. کسانی که دارای این خصوصیت هستند، الگویی برای مردم نسل خود و نسلهای بعدی میشوند. قرآن وقتی حق و باطل را مقایسه میکند، باطل را کف روی آب میداند که از بین میرود و آنچه میماند حق است. انسانهایی که شعار و گفتارشان عدالت خواهی و ظلم ستیزی و محرومیت زدایی و جهل زدایی است چون قدم در راه حقیقت گذاشتهاند به علت جاودانگی حقیقت، آنها نیز جاودانه خواهند بود.
حسینی بوشهری اضافه کرد: امام صدر چهرهای استثنایی است و اگر سخن از بصیرت، علم، جهاد، تواضع، مدارا و… است؛ او چهره برجسته همه این ویژگیهاست و مرد زمانشناس زمان ما و از انسانهای نیک این دوره و عصر است. براساس روایات انسانهایی که حافظ زبان خود هستند و پخته حرف میزنند و زمان خود را میشناسند و در راه درست استقامت دارند و اعوجاج در آنان راه ندارد، انسانهای شایستهای هستند و سرانجام نیکی دارند، امام موسی صدر نیز این ویژگیها را دارد.
نایب رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه به چند وجهی بودن شخصیت امام موسی صدر اشاره کرد و گفت: امام موسی صدر به عنوان عالم شیعه و کسی که پای درس آیتالله بروجردی، علامه طباطبایی، امام خمینی(ره)، ملاصدرا، حکیم، خویی و دیگر بزرگانی از این دست نشسته، میداند کجا موضع بگیرد و کجا سخن بگوید. حتی به کلیسا میرود و سخنرانی میکند و سخنرانی او ماندگارترین سخنرانی میشود.
آیت الله حسینی بوشهری در ادامه به دومین ویژگی انسانهای ماندگار در تاریخ اشاره کرد و گفت: یکی دیگر از عوامل ماندگاری افراد این است که در شرایط خاص موضع میگیرند. مانند چراغ که در روز روشن اثری ندارد، ولی در شب تاریک سوسوی آن هم میدرخشد. در لبنانی که شیعیان در اوج فقر و محرومیت بودند و از دانش برخوردار نبودند، لازم بود که فردی از دل حوزه قم و در مراحل عالی اجتهاد به لبنان برود و شیعه را تقویت کند و این افتخاری برای حوزه مقدسه قم است.
امام جمعه قم عنوان کرد: امام موسی صدر نه تنها دشمنان بسیاری داشت، بلکه حتی تعدادی از خودیها نیز او را برنمیتابیدند. او دست دوستی و مدارا به اهل سنت و مسیحیان دراز میکند که ما انسانیم و در عین حال حتی یک ذره هم از حقوق شیعه نمیگذرد. همچنین اگر به او رجوع کنیم میبینیم که مدام علیه اسرائیل فریاد سر میدهد اما وقتی در کنار محرومان و طفل پدر از دست داده میایستد، گریه میکند و مهربان است. از طرف دیگر هنگامی که بر منبر خطابه قرار میگرفت با زبانی عربی بلیغ و فصیح به صورتی کاملا حماسی و شجاعانه صحبت میکرد و با همین روحیه حماسی با سران برجسته عرب و جهان دیدارهایی انجام داد.
استاد حوزه علمیه قم، بصیرت و آگاهی را سومین عامل ماندگار شخصیتهایی چون امام موسی صدر بیان کرد و گفت: بصیرت، آگاهی و شناخت لازم از دیگر ویژگیهای او بود. امام صدر تحصیلکرده حوزه بود اما به کتب حوزه بسنده نکرد و حسش این بود که جامعه به چیزهای فراتری نیز نیاز دارد.
امام صدر به دنبال این نبود که همه را شیعه کند
دبیر شورای عالی حوزههای علمیه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه اکنون قلب ایران و لبنان و قلب هر آزادهای برای شخصیت امام موسی صدر میتپد، گفت: امام موسی صدر تنها متعلق به خانوادهاش نیست، امت اسلامی همه خود را فرزندان این شخصیت بزرگ میدانند. دشمنان میخواستند فکر موسی صدر، نگاه بلند و ژرف و خداباورانه و همگرایی و همبستگی امت اسلامی در جامعه اسلامی رونق نگیرد. او دنبال شیعه کردن همه نبود بلکه اعتقاد دارد چون همه انسان هستیم یک هدف را دنبال میکنیم.
سخن دین وقتی بر دل محروم مینشیند که در کنارش فقرزدایی باشد
آیت الله حسینی بوشهری با بیان اینکه امام موسی صدر برای اصلاح امور اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و معیشت مردم قدم به میدان گذاشت، عنوان کرد: امام صدر برای معیشت مردم تلاش کرد. عالمی که صدای مظلومیت یک یتیم را نشنود، نمیتواند تأثیرگذار باشد و دین را تبلیغ کند. به باور او سخن دین آنگاه بر دل محرومان مینشیند که در کنارش فقرزدایی باشد.
وی افزود: امام صدر برای خدمت به شیعیان و همچنین نمایاندن چهره زیبای مکتب اهل بیت به دنیای آن روز و البته تشکیل جبهه مقاومت دربرابر شر مطلق به لبنان رفت و در سه حوزه، نخست بازسازی هویت و انسجام شیعیان، دوم پرچمداری گفتوگوی ادیان و تقریب مذاهب و سوم تأسیس مقاومت ثمرات فراوانی دارد.
امام جمعه قم در ادامه گفت: امام موسی صدر در عین اجتهاد، نوگرا و روشنفکر دینی خاص است. مسیحیان با خاطری آسوده به موعظههای او گوش میدادند، انگار که پدر روحانیشان در حال سخنرانی است. او دارای انصاف در حد اعلای خود است و نیازهای زمان را به خوبی میشناسد. امام صدر اهل افراط و تفریط نیست و نسبت به دشمنترین دشمنانش هم روش اقناع را دنبال میکند. سعه صدر و بینشی عمیق دارد. او سعه صدر را از پیغمبر و صفات متضاد را از امیرالمومنین گرفته است.
وی همچنین درباره راه عرضه دین به جامعه از نگاه امام موسی صدر عنوان کرد: نگاه ژرف او به جامعه امروز ما فضای دیگری را بخشید. او معتقد است که دین را باید به گونهای عرضه کرد که در جامعه جاذبه ایجاد کند. من از خانواده او تشکر میکنم که با ترجمه مجموعه «گام به گام با امام» تفکر او را به جامعه معرفی کردند.
پایگاه بازنمایی زمینهای برای پژوهش در موضوع امام صدر است
آیتالله حسینی بوشهری بخش پایانی سخنان خود را به صحبت درباره پایگاه بازنمایی آثار امام موسی صدر اختصاص داد و گفت: این پایگاه زمینهای برای نوشتن کتابها و تحقیقاتی درباره امام موسی صدر در عرصههای مختلف خواهد شد. به علت آنکه تمام گفتارهای امام صدر در این پایگاه قابل دسترسی است، پژوهشگران میتوانند با دستمایه قرار دادن آن در عرصههای مختلف، موجب نشاط علمی حوزه شوند. من از دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برای به سرانجام رساندن این پروژه کمال تشکر را دارم.