اخبار انتشارات
گزارش مراسم رونمایی پایگاه تخصصی بازنمایی آثار امام موسی صدر/ بخش دوم
پایگاه بازنمایی آثار امام صدر منبع مناسبی برای مبلغان است تا با رویکرد متفاوتی از اسلام آشنا شوند
حجت‌الاسلام والسلمین سیدتقی واردی، مدیر پروژه پایگاه تخصصی بازنمایی آثار امام موسی صدر در مراسم رونمایی از این پایگاه گفت: «مجموعه ۱۲ جلدی «گام به گام با امام» به روش نمایه سازی موضوعی ترکیبی سازماندهی و اطلاعات آن مدیریت محتوایی شده و در قالب پایگاهی اینترنتی عرضه شده است. نمایه سازی در اینجا کاری پژوهشی است و ما برای این کار همه آثار امام موسی صدر را خط به خط مطالعه کردیم.»
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، آیین رونمایی از پایگاه تخصصی بازنمایی آثار امام موسی صدر، پیش از ظهر چهارشنبه دهم مهرماه ۱۳۹۸ با حضور و سخنرانی آیت‌الله سید هاشم حسینی بوشهری، دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه؛ حورا صدر، مدیر موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر؛ حجت الاسلام و المسلمین دکتر نجف لک‌زایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و حجت‌الاسلام والمسلمین سیدتقی واردی، مدیر پروژه بازنمایی آثار امام موسی صدر، در سالن همایش‌های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در قم برگزار شد. بخش دوم این گزارش را در ادامه می‌خوانید. (مطالعه بخش اول)
|
نام سخنران |
خلاصه سخنان |
|
حجت الاسلام والمسلمین نجف لک‌زایی |
امام موسی صدر رهبری اقتدار آفرین است و نگاهش به اسلام و رهبری و امت اسلامی و دولت اسلامی اقتدار آفرین است. او وقتی به لبنان میرود و وضعیت شیعیان را می‌‌بینند آرام و قرار ندارد تا وضع آنها را اصلاح کند. از همین رو تعبیر عزت شیعه برای ایشان بسیار به‌جاست. |
| به برکت انقلاب امروز نسبت به چهل سال قبل بسیار جلوتر آمده‌ایم و اگر پیروان اهل بیت(ع) در دنیا اقتدار و عزت دارند، محصول فعالیت‌های رهبران اقتدار آفرینی چون امام موسی صدر، امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب است. | |
| امام موسی صدر در فهم دین توانست چهار لایه را از هم تفکیک کند. نخستین لایه بحث سیاست‌های کلان است که از جمله آن نفی سبیل، عدالت، قدرت نظامی بالا و تعاون بر تقوی است. لایه دوم عرصه سیاست‌های بخشی است مثل آموزه‌های مربوط به سیاست، اقتصاد، خانواده و فرهنگ. او از معدود متفکران اسلامی است که در بیان اجزا دین می‌‌گوید که دین شامل چهار بخش اصول، فروع، اخلاق و فرهنگ است. در صورتی که دیگران فرهنگ را در زمره دیگر موارد به‌حساب نمی‌آوردند. او همچنین در بخش اقتصاد نیز به تولید و مهارت افزایی توجه ویژه دارد. | |
| بخش سوم در نظر امام صدر آموزه‌های دینی تاکتیکی است تا شما سیاست‌های کلان و سیاست‌های بخشی را محقق کنید. به عنوان مثال تقیه یک امر تاکتیکی است و برای این که شما به هدف دین برسید اگر در برخی موارد با مشکل مواجه شوید به شما اجازه میدهد که تقیه خوفی یا مداراتی کنید و اجازه بازگشت از مسیر را ندارید.
آخرین لایه فهم دین نیز بخش تکنیکی است و به خود رزمنده مربوط میشود که می‌‌خواهد در صحنه اقدام کند یعنی بخش چهارم کاملا فردی و شخصی است و شما در زندگی خود امام موسی صدر میتوانید این تکنیک‌ها را ملاحظه کنید. |
|
| این پنج واژه را در نظر بگیرید: همگرایی، هماهنگی، همکاری، همبستگی و پیوستگی. این مفاهیم برای جامعه امروز ما اهمیت بسیاری دارد و راه تمدن سازی و امت‌سازی ما را تسهیل میکند.
همگرایی در برابر واگرایی است. امام صدر، مسجد اهل سنت را که در بمباران تخریب شده، از نو می‌سازد یا به کلیسا میرود و با مسیحیان همراه میشود. چرا که او در سیاست‌های کلان قائل به اصلی به نام همگرایی هست و آن را هم از قرآن کریم گرفته است. |
|
| هماهنگی نیز در برابر تعارض قرار دارد، یکی این که خود نظر و عمل امام موسی صدر با هم هماهنگی دارد و دیگر این که در درون خانواده شیعی هماهنگی ایجاد میکند. او این کار را با فعالیت‌هایی از جمله تاسیس مجلس اعلای شیعیان لبنان انجام میدهد. همکاری هم در برابر تنازع قرار دارد. یعنی به جای این که با هم دعوا کنیم که امکانات و منابع را هدر میدهد، باید با هم تعاون و تبادل و همکاری داشته باشیم که این مسأله نیز در زندگی امام صدر نمود ویژه‌ای دارد. | |
| همبستگی نیز در برابر وابستگی قرار داد. تمایز تفکر اسلامی از نظام سلطه این است که نظام‌های سلطه همیشه به دنبال وابستگی هستند و می‌‌خواهند جهان به بلوک شرق و غرب تبدیل شود ولی ما در الگوی همبستگی به دنبال انسجام هستیم، برای تحقق اهداف متعالی که داریم. امام موسی صدر دنبال همبستگی است. بسیاری که معنای این واژه‌ها را نمی‌دانند به امام صدر برای دیدارش با برخی پادشاهان ایراد می‌گیرند. همه این اندیشه‌ها در مسیر عدالت و ارزش‌های توحیدی است و الهی است، اما وقتی به رژیم صهیونیستی می‌‌رسد محکم و قاطع می‌‌ایستد و از واژه شر مطلق برای توصیف این رژیم جعلی استفاده میکند. | |
| پیوستگی نیز در برابر ادغام قرار دارد. امام صدر می‌‌گوید ما نمی‌توانیم همه از یک گونه باشیم، اما میتوانیم یگانه باشیم، همچنین ما نمی‌توانیم در هم ادغام شویم ولی میتوانیم پیوسته باشیم. | |
| نمایه‌سازی آثار امام موسی صدر برکات ویژه‌ای به همراه دارد. شما میتوانید با کمک این پایگاه، مفاهیم مهم در اندیشه امام صدر را دسته بندی کنید. ارتباط واژه‌ها و مفاهیم با یکدیگر و همچنین چینش درست واژگان در اندیشه امام موسی صدر از جمله مباحثی است که در این پایگاه تخصصی مورد توجه قرار گرفته است اما این که تا چه میزان موفق بوده به نظر جامعه علمی بستگی دارد. | |
|
حورا صدر |
پایگاه تخصصی بازنمایی آثار امام موسی صدر می‌تواند محل مراجعه و استفاده پژوهشگران حوزه و دانشگاه باشد. این پایگاه امکان مناسبی را فراهم میکند که مخاطبان با منظومه فکری و مبنای نظری امام صدر آشنا شوند. همچنین منبع مناسبی برای مبلغان و مصلحان است تا با رویکرد متفاوتی از اسلام آشنا شوند. |
| این پایگاه در مرحله فعلی نمایه‌ها و اصطلاحات مجموعه ۱۲ جلدی «گام به گام با امام» را دربر می‌گیرد. این مجموعه شامل تمام فعالیت‌های امام صدر در سال‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۸ است، یعنی از زمان استقرار ایشان در لبنان تا زمان ربودن در لیبی. «گام به گام با امام» ترجمه‌ای است از کتاب «مسیر الامام السید موسی الصدر» که به همت گروهی از پژوهشگران به سرپرستی یعقوب ظاهر در سال ۲۰۰۰ منتشر شد و چاپ دومش در سال ۲۰۱۴ با افزودن ۱۰۰ سند در اختیار مخاطبان قرار گرفت. | |
| ترجمه فارسی این مجموعه از سال ۱۳۸۶ در موسسه تهران و به سرپرستی استاد موسی اسوار آغاز شد. برای آماده سازی آن تیمی ۵۰ نفره متشکل از مترجمان، ویراستاران، طراحان و… فعالیت کردند. | |
| ترجمه با نام «گام به گام با امام» در سال ۱۳۹۶ با حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیر مؤسسه تحقیقاتی امام موسی صدر لبنان، منتشر و در اسفند همان سال در کتابخانه ملی رونمایی شد. این مجموعه با تسلسل تاریخی ثبت و ضبط شده و اگر محققی آن را مطالعه کند می‌تواند به تدریج و گام به گام با روش امام موسی صدر در هویت بخشی و اقتدار بخشی به شیعیان آشنا شود. روشی که اقتدار میدهد اما دشمنی ایجاد نمی‌کند. | |
| فهم امام صدر از دین و دین ورزی نیز با مطالعه «گام به گام با امام» دریافت میشود. یکی از اعتقادات امام صدر این است که همه ادیان را یکی می‌داند و با این روش توانست پیروان همه مذاهب را در ساختن لبنان نوین دخیل کند. مخاطب با مطالعه این مجموعه همچنین می‌تواند زمینه‌های تاریخی و استدلال‌های امام صدر برای تشکیل مقاومت و همچنین روند شکل گیری و اوج جنبش محرومان را تجزیه و تحلیل کند. مخاطب هوشمند می‌تواند از لابه‌لای سطور و فعالیت‌های علمی و عملی امام موسی صدر، به تجزیه و تحلیل علت ربایش او نیز پی ببرد. | |
| همه ویژگی‌های مجموعه «گام به گام با امام» با راه اندازی پایگاه تخصصی بازنمایی آثار چند برابر میشود. شاید اگر نمایه‌ها و مفاهیم استخراج نمی‌شد و در این پایگاه قرار نمی‌گرفت، مجموعه گام به گام ابتر می‌ماند. | |
| چقدر جای امام موسی صدر در این مراسم خالی است. امیدوارم راه اندازی این پایگاه و همایش‌های دیگر برای مسئولان و دولتمردان ایرانی انگیزه ایجاد کند تا طرحی نو را در آزادی و نجات ایشان دراندازند. | |
|
حجت‌الاسلام والسلمین سیدتقی واردی |
پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برمبنای وظیفه ذاتی مدیریت محتوایی اطلاعات علوم و معارف اسلامی و با درخواست مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، مجموعه ۱۲ جلدی «گام به گام با امام» را به روش نمایه سازی موضوعی ترکیبی سازماندهی و اطلاعات آن را مدیریت محتوایی کرده و در قالب پایگاهی اطلاعاتی با نام «پایگاه بازنمایی آثار امام موسی صدر» عرضه کرده است. فراموش نکنیم که نمایه سازی در اینجا یک کار پژوهشی است و ما برای این کار همه آثار امام موسی صدر را خط به خط مطالعه کردیم. |
| مدیریت اطلاعات پایگاه بازنمایی آثار امام موسی صدر، همچون سایر پایگاه‌های پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی، بر اساس اصطلاح‌نامه و به روش نمایه موضوعی ترکیبی راه اندازی شده است. یکی از بخش‌های این سایت اصطلاح نامه است. این بخش مجموعه اصطلاحات استاندارد شده در یک حوزه معرفتی است که فهرستی از واژه‌های کلیدی و کاربردی آن حوزه را ارائه میدهد و روابط ترادف، سلسله مراتبی و وابستگی بین مفاهیم را شناسایی و به نمایش می گذارد و از نظر ساختاری، گنجینه واژگان کنترل شده و سازمان یافته از مباحث خاص دانش بشری است. | |
| به علت وجود اطلاعات گوناگون علمی و تداخل بین رشته‌ای در مجموعه کتاب ۱۲ جلدی گام به گام با امام موسی صدر، پیدا کردن اطلاعات در بین آن بسیار مشکل است. ما آنها را به صورت موضوعی نمایه سازی کردیم که ۳ویژگی دارد و اولین ویژگی آن همین اصطلاح‌نامه است. | |
| نمایه‌سازی شیوه‌ای نوین و بنیادین برای سازماندهی منابع اطلاعاتی است، به گونه‌ای که سامان گرفتن اطلاعات که به صورت نجومی در حال افزایش و غیر قابل کنترل است، بدون استفاده از آن ممکن نیست. پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی، بر خلاف برخی از نمایه‌های رایج مراکز و موسسات تحقیقاتی و انتشاراتی، از ابتدا نمایه سازی موضوعی اطلاعات را مبنای سازماندهی و مدیریت اطلاعات خود قرار داده است. دومین ویژگی نمایه سازی موضوعی است. | |
| پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی در پایگاه «بازنمایی آثار امام موسی صدر» به مانند پایگاه‌های تخصصی فوق الذکر، علاوه بر نمایه سازی موضوعی، اقدام دیگری نیز در بازنمون اطلاعات انجام داده، که در نوع خود منحصر به فرد است و آن عبارت است از ترکیب چند اصطلاح و واژگان نمایه‌ای برای ارائه یک نمایه موضوعی خطی، به طوری که هر نمایه ترکیبی گویای یک موضوع کامل است و در آن اجمال و اهمال راه ندارد و این سومین ویژگی این پایگاه است. | |
| جست‌وجوی موضوعی، جست‌وجوی مدرکی، جست‌وجوی ترکیبی و جست‌وجوی واژگانی از روش‌های مختلف بازنمایی اطلاعات در این پایگاه است. ما مجموعه هفت هزار اصطلاح برای این مجموعه در نظر گرفتیم که هفت هزار نمایه موضوعی هم دارد. |